Thủ tướng Phạm Minh Chính bữa qua dự phiên thảo luận mở cấp cao trực tuyến với chủ đề "Tăng cường an ninh biển: Một lĩnh vực cộng tác quốc tế" theo lời mời của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, Chủ tịch luân phiên Hội đồng Bảo an liên hiệp Quốc. Đây là lần trước hết Hội đồng Bảo an (HĐBA) tổ chức một cuộc họp chính thức riêng về chủ đề an ninh biển, theo thông cáo của Bộ Ngoại giao.

Lãnh đạo cấp cao, đại diện các nước thành viên HĐBA và các tổ chức liên hiệp Quốc đều tỏ tường quan ngại về những mối đe dọa ngày càng gia tăng đối với an ninh, an toàn biển như khủng bố, cướp biển, tù túng có tổ chức xuyên biên thuỳ, buôn bán ma túy, vũ khí trên biển, cho rằng cần tăng cường hiệp tác để đối phó với các thách thức và đề cao tuân luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS) năm 1982.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng thế giới đang phải đối mặt với những thách thức an ninh trên biển càng ngày càng phức tạp, những hành vi vi phạm pháp luật quốc tế trên biển, thậm chí đe dọa hoặc dùng vũ lực, làm ảnh hưởng đến hòa bình, hữu nghị, an ninh, an toàn, tự do hàng hải, giao thương cũng như những núm chung xử lý thách thức an ninh biển.

Thủ tướng đã nêu ba đề xuất để đối phó hiệu quả với các thách thức an ninh biển.

Thứ nhất, cần có nhận thức toàn diện và đầy đủ về tầm quan yếu của biển và những nguy cơ đe dọa an ninh biển, đề cao nghĩa vụ và quyết tâm chính trị, củng cố lòng tin, xây dựng cơ chế cộng tác chém đẹp, hiệu quả hơn nữa bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định trên biển, vỡ hoang vững bền nguồn lợi từ biển.

Thứ hai, an ninh biển là vấn đề toàn cầu nên cần có giải pháp toàn cầu, tiếp cận một cách toàn diện, tổng thể trên cơ sở hợp tác đối thoại và pháp luật quốc tế, tăng cường hợp tác ở mọi cấp độ và phạm vi nhằm ứng phó hiệu quả với các thách thức an ninh biển.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đề xuất thiết lập mạng lưới các cơ chế, sáng kiến về an ninh biển khu vực do Liên Hợp Quốc điều phối để tăng cường san sớt thông báo, kinh nghiệm, kết hợp hành động, kịp thời ứng phó với các thách thức chung.

Việt Nam đánh giá cao vai trò và đang hăng hái dự các sáng kiến, cơ chế hiệp tác bản chất trong khuôn khổ ASEAN và giữa ASEAN với các nước đối tác về an ninh biển ở khu vực Biển Đông, giúp tạo diễn đàn đối thoại, xây dựng lòng tin, góp phần điều phối hợp tác về an ninh trên biển ở khu vực.

Thứ ba, chính sách, luật pháp và xử sự của các quốc gia cần tuân thủ luật pháp quốc tế, nhất là Hiến chương liên hiệp Quốc và UNCLOS 1982, trọng quyền, ích lợi và hoạt động kinh tế hợp pháp của các quốc gia ven biển, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, hợp với pháp luật quốc tế, coi trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý, đảm bảo tự do, an toàn, an ninh hàng hải và hàng không, tránh có các hoạt động làm phức tạp tình hình, gây găng.

nhân này, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Việt Nam quyết tâm cùng ASEAN và Trung Quốc thực hiện nghiêm chỉnh, đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về xử sự của các bên ở Biển Đông (DOC), đồng thời đàm phán xây dựng tiến tới đạt được bộ lệ luật ứng xử ở Biển Đông (COC) bản chất, hiệu lực, và ăn nhập với pháp luật quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982.

HĐBA đã phê chuẩn Tuyên bố chủ toạ HĐBA với nội dung chính là kêu gọi tăng cường hợp tác quốc tế và khu vực nhằm ứng phó với thách thức an ninh, an toàn biển, ghi nhận ý nghĩa và tầm quan trọng của UNCLOS 1982, khuyến khích Liên Hợp Quốc và cộng đồng quốc tế tiếp tương trợ các quốc gia nâng cao năng lực và chia sẻ kinh nghiệm trong xử lý nguy cơ về an ninh biển.

Vũ Anh